Verdriet, dood en geloof

Recensie Kameel.nl (O.W. Dubois)

Liefde en lijden
Verlies van eigen man of vrouw is een buitengewoon ingrijpende ervaring die de ziel in al haar vezels kan aantasten. Beleving van verdriet, hoe intens ook, kan echter niet het laatste woord hebben. De vraag is: wat doet een dergelijk allesomvattend verdriet uiteindelijk met de mens ? Groeit hij hier innerlijk van en brengt het hem dichter bij God? Wie zich in deze vragen- al of niet naar aanleiding van eigen ervaring – verder wil verdiepen vindt in dit boekje een goede gids.
De schrijver, niet terugschrikkend voor een vaak genadeloos zelfinzicht, geeft zich rekenschap van zijn gevoelens voor zijn overleden echtgenote, zoekt naar onderscheiding van de werkelijkheid van haar persoon en naar zijn beeld van haar. Wat is hier beeld? Wat is hier werkelijkheid? Vast staat dat hij haar recht wil doen, recht doen ook aan de werkelijkheid van hun huwelijk dat gelukkig was.
Wat hij hierbij vóór alles niet wil is dat zijn verdriet de werkelijkheid vertekent en het verdriet als het ware belangrijker wordt dan de liefde en het huwelijk zelf. Hartstochtelijk verdriet, zo schrijft hij, verbindt ons niet met de doden, maar snijdt ons van hen af. En hij ontdekt dat juist wanneer hij het minst zijn smart voelt, eerst dan zijn vrouw in haar volle realiteit, in haar eigenheid voor hem staat. Een verrassend inzicht dat niet de eigen persoon maar de geliefde ander in het middelpunt zet
Het verlies van zijn echtgenote roept ook vragen op naar de aanwezigheid van God en eerlijk, steeds weer treft de diepe eerlijkheid, bekent hij zichzelf dat hij God niet altijd voelt en Hem niet altijd een plaats kan geven in zijn verdriet. En evenals ten opzichte van zijn overleden vrouw stelt hij ook tegenover God de vraag of hij nu een beeld van Hem liefheeft of God zelf.
Hij beseft echter dat niet zijn beelden het laatste woord hebben. Er is zowel van haar als van God een onafhankelijke werkelijkheid en zo is ‘het liefhebben van haar in zekere mate een liefhebben van God geworden. In beide gevallen moet ik de armen en handen, die de liefde mij geschonken heeft – haar ogen kunnen hier niet gebruikt worden – uitstrekken in de werkelijkheid, door –dwars door – heel het veranderlijke schimmenspel van mijn gedachten, mijn hartstochten, mijn verbeeldingen heen. Ik moet me niet sussen met de fantasmagoria zelf en die vereren in plaats van Hem, of liefhebben in plaats van haar’. Hier is de mens losgekomen van zichzelf en heeft hij zich gericht op de Ander en de ander.
Dit boekje, dat met uiterste aandacht gelezen wil worden, is een juweeltje dat we in handen van velen wensen.

Waarom wel lezen: Hoe lijden en verdriet een mens kunnen doen rijpen en boven zichzelf doen uitstijgen.
Waarom niet lezen: Geen verlangen boven eigen verdriet uit te komen en dit in hoger en breder verband plaatsen.
Aantal sterren: 5

O.W. Dubois, juni 2018
Lees meer recensies van O.W. Dubois