Het mysterie van de hersenstam

Over basisfuncties, psychosomatiek en spiritualiteit

Een voor de westerse traditie vernieuwende benadering van het geestelijk leven van de mens, vanuit de lichamelijkheid. De hersenen spelen daarbij een centrale rol: een indringende kennismaking met 'neurotheologie'.

 Als we de fysiologische basis van ons leven uit het oog verliezen, worden we schijnheilig en arrogant. Dan ontgaat ons de zin van alles. Ons verstand, gezeteld in de hersenschors, kan die zin wel blijven zoeken, maar steunend op eigen kracht zal ze die nooit kunnen vinden. Alleen onze instincten, gezeteld in de hersenstam, zouden die zin kunnen vinden, maar zullen die nooit bewust zoeken. Wijsheid is de onbewuste signalen van de hersenstam bewust weten te integreren in de hersenschors. Dat wil in dit boek onder meer zeggen, dat we aandacht moeten hebben voor onze basisfuncties zoals: slapen en dromen, eten en drinken, vrijen en ademhalen. Daar ligt niet alleen de ingang voor psychosomatisch gezond leven maar ook voor een (nieuwe vorm van) spiritueel leven.

Vele levensbeschouwingen hebben dit steeds geweten en daadwerkelijk tot uitdrukking gebracht; alleen het westerse christendom heeft daar de laatste eeuwen grote moeite mee. Het heeft ofwel een grote onderwaardering voor deze functies (zoals bijvoorbeeld ademen en dromen) ofwel ze verdringt ze (zoals bijvoorbeeld vrijen). Het verrassende in dit boek is dat eeuwenoude levenswijsheden juist meer inzichtelijk en reëler worden wanneer we ze bezien vanuit de werking van ons meest archaïsche brein, de hersenstam, die 500 miljoen jaren oud is. In de oorspronkelijke synthese brengt de auteur soms zeer uiteenlopende disciplines bijeen. Hij heeft een uitdagend maar ook een uitnodigend boek geschreven.

Dr. Tjeu van den Berk was tot voor kort bestuurslid van de C. G. Jung Vereniging Nederland. Eerder verschenen zijn boeken:

• Die Zauberflöte, een alchemistische allegorie (5de druk),
• Het mysterie van de hersenstam (5de druk),
• Het Numineuze (2de druk),
• Mystagagie, inwijding in het symbolisch bewustzijn (5de druk) en
• Op de bodem van de ziel, onbewuste drijfveren in de spirituele beleving.

In al zijn boeken staat het gedachtegoed van Jung centraal.